Το τελευταίο τρίμηνο η Μεγαλόπολη χαίρει μεγάλης δημοσιότητας με διάφορες αφορμές. Η αρχή έγινε με το οικολογικό έγκλημα της κοπής από τη ΔΕΗ πέντε χιλιάδων δέντρων σε μια περιοχή όπου η ίδια όφειλε να φτιάξει πάρκο. Στη συνέχεια αναβλήθηκε η συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου που θα ενέκρινε τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για δύο έργα Φωτοβολταϊκών Σταθμών Παραγωγής Ενέργειας θυγατρικής της ΔΕΗ ισχύος 50MW. Οι μελέτες αυτές, εκτός από ανεπαρκείς, ήταν καταφανώς παράνομες όσον αφορά την χωροθέτηση των έργων, με βάση την ισχύουσα Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) του 2004.
Στη σημερινή (5/6) συνεδρίαση της αρμόδιας Νομαρχιακής Επιτροπής εξετάστηκε νέα ΜΠΕ για το έργο «Κατασκευή και λειτουργία χώρου διαχείρισης βιομηχανικών αποβλήτων στο Λιγνιτικό Κέντρο Μεγαλόπολης». Και αυτή η μελέτη είναι προφανώς παράνομη με βάση την ΚΥΑ του 2004, όπως επισημαίνεται και στην εισήγηση της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος.
Ομως ήδη από τις 28/5/2008 έχει τροποποιηθεί η ΚΥΑ του 2004, έτσι ώστε να εκλείψει το πρόβλημα νομιμότητας που υπήρχε από την μέχρι τώρα επιβαλλόμενη χρήση γης στους χώρους που έχει χωροθετηθεί το Φ/Β πάρκο. Για να ολοκληρωθεί το σκηνικό, σήμερα δημοσιεύεται η προκήρυξη για τον διαγωνισμό του ΧΔΒΑ.
Ο αναγνώστης δίκαια θα αναρωτηθεί: Πώς έρχονται τα πράγματα, τί ειρωνεία, την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος να ολοκληρώνεται η μεθόδευση για το μέλλον του λεκανοπέδιου της Μεγαλόπολης. Αν και επίκειται συνέχεια, με τη χωροθέτηση Κέντρου Διανομής Υπερυψηλής Τάσης στο χώρο του ΛΚΜ, είναι πλέον προφανές ότι η κοπή των δέντρων δέν ήταν παρά «ολίσθημα» μπροστά σε ένα «πακέτο» έργων για τη Μεγαλόπολη που έχει ήδη αποφασισθεί και υλοποιείται σιγά-σιγά και με αδιαφανείς διαδικασίες.
Η αδιαφάνεια και η μεθόδευση είναι το πρώτο σοβαρό ζήτημα που προκύπτει από τις εξελίξεις αυτές. Γιατί δέν υπάρχει κανένας άνθρωπος, κανένας πολίτης που να μήν πιστεύει ότι η χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά πάρκα και οι ανεμογεννήτριες, μπορεί να δώσει λύση για την κλιματική αλλαγή και ειδικότερα να δώσει μια διαφορετική προοπτική και για το λεκανοπέδιο. Θα αναρωτηθεί όμως, γιατί να φτιαχτεί ο 2ος μεγαλύτερος φ/β σταθμός στον κόσμο με έκταση δύο χιλιάδων στρεμμάτων(!) δίπλα στην πόλη και μάλιστα σε μια περιοχή με έντονα περιβαλλοντικά προβλήματα που τα έχει προκαλέσει αυτή καθαυτή η παραγωγική δραστηριότητα της ΔΕΗ; Το πάρκο είχε χωροθετηθεί στο χώρο αυτό ως αντιστάθμισμα αυτής της δραστηριότητας και δέν υλοποιείται. Γιατί να υλοποιηθούν οι νέες υποσχέσεις, όταν υπάρχουν αυτές οι μεθοδεύσεις;
Ένα δεύτερο ζήτημα είναι η αδιαφορία και της ΔΕΗ, αλλά και επιστημονικών ή μή κυβερνητικών φορέων για την κοινωνία και τον απλό πολίτη και η στάση τους απέναντί τους. Η δημοσίευση της προκήρυξης του διαγωνισμού για το ΧΔΒΑ πριν καν εγκριθούν οι μελέτες από τους κατά το νόμο αρμόδιους φορείς, ή ακόμα και η δημοσίευση της Greenpeace για την αναγκαιότητα των φωτοβολταϊκών, δημιουργούν εύλογα ερωτήματα. Γιατί όλοι συμφωνούν στην αναγκαιότητα αυτή. Διαφωνούν για τη χωροθέτηση. Οι πολίτες δεν είναι ούτε αμόρφωτοι, ούτε αμέτοχοι, ώστε να τους αγνοούν ή να τους νουθετούν. Αντίθετα, οι χώρες που έχουν πετύχει μεγάλη αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), έδωσαν κίνητρα όχι μόνο σε επιχειρήσεις -όπως έγινε στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να ωφεληθούν μερικοί επιχειρηματίες-, αλλά κύρια στους ιδιώτες (οικιακές εγκαταστάσεις στη Γερμανία ή στη Δανία).
Το τρίτο, αλλά ίσως το σοβαρότερο ζήτημα είναι ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που παρακάμπτεται όταν η πολιτεία ετοιμάζει Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο χωρίς να το συζητήσει με τους φορείς της Τ.Α., όταν η ίδια η πολιτεία τροποποιεί εκ των υστέρων την ΚΥΑ, ώστε να νομιμοποιήσει την αυθαιρεσία, χωρίς να ζητήσει την άποψη του Δημοτικού ή του Νομαρχιακού Συμβουλίου. Ο ρόλος του Χωροταξικού Σχεδιασμού δεν είναι η νομιμοποίηση της αυθαιρεσίας των ισχυρών, αλλά η ευρύτερη δυνατή συναίνεση όλων των φορέων της κοινωνίας για την «Πράσινη» ανάπτυξη. Η νομαρχιακή πλειοψηφία επέλεξε να δεχθεί -χωρίς προηγούμενη συζήτηση στο Νομαρχιακό Συμβούλιο- την τροποποίηση της ΚΥΑ και να εισηγηθεί θετικά στο Νομαρχιακό Συμβούλιο. Αντίθετα, η επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα να εισηγηθεί αρνητικά για την ΜΠΕ του ΧΔΒΑ.
Όπως φαίνεται το κεφάλαιο της ανάπτυξης του λεκανοπέδιου στη μεταλιγνιτική εποχή μόλις άνοιξε και δεν θα κλείσει σύντομα. Η ίδια η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει έστω και καθυστερημένα να εκφράσει την κοινωνία, να συζητήσει και να εκφέρει άποψη για το Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο και για την τροποποίηση της ΚΥΑ. Το ΕΧΣ θα ισχύσει για 15 χρόνια και θα καθορίσει την ανάπτυξη της Αρκαδίας. Η Τ.Α. δεν είναι μόνο ηθικά έκθετη απέναντι στους πολίτες, άν δέν αποδεικνύει ότι τους υπηρετεί με διαφάνεια και ειλικρίνεια. Είναι και πολιτικά έκθετη γιατί -αν δεν αποκαταστήσει σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πολίτες- κάθε πολιτικό ή αυτοδιοικητικό πρόγραμμα που θα αναφέρεται στην αξιοποίηση των πολιτιστικών και αρχαιολογικών πλεονεκτημάτων της Μεγαλόπολης (αρχαίο θέατρο, Λύκαιο όρος, αρχαία Τραπεζούντα, Αλφειός ποταμός) θα είναι κενό γράμμα.
Στόχος μας πρέπει να είναι η αειφόρος ανάπτυξη, αυτή που καλύπτει τις ανάγκες του σήμερα, χωρίς να υποσκάπτει την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες. Οι θέσεις μας και οι δράσεις μας πρέπει να προωθούν την πράσινη ανάπτυξη, πρέπει να είναι τέτοιες ώστε η ευημερία να μην υποβαθμίζεται από γενιά σε γενιά. Για να μπορούμε να λέμε ότι τιμήσαμε με τον τρόπο μας την Παγκόσμια Ημέρα για το Περιβάλλον.
05/06/2008