Δύο Βήματα Μπροστά

Γιάννης Σπ. Γιαννόπουλος
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ
Υποψ. Βουλευτής Νομού Αρκαδίας

Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας η Ν.Δ., οι κοινωνικές ομάδες ή τάξεις που την στήριξαν, πιστεύοντας τις εξαγγελίες της, διαψεύδονται η μία μετά την άλλη. Το πολιτικό ζήτημα είναι πώς αυτή η αποκάλυψη θα οδηγήσει σε μια προοδευτική και ρεαλιστική πολιτική πρόταση εξουσίας πριν οι συνέπειες της ακυβερνησίας γίνουν ολέθριες για το μέλλον της χώρας.

Παρόλο που παγκόσμια κυριαρχεί πολιτικά το μοντέλο της ελεύθερης οικονομίας, τα συντηρητικά κόμματα διεκδικούν την εξουσία (στην ευρωπαϊκή ένωση έχουν την πλειοψηφία) με προτάσεις που προσπαθούν να αποποιηθούν ή να αποκρύψουν την ιδεολογική τους κατεύθυνση. Χαρακτηριστικότατη είναι η περίπτωση της Ν.Δ., που κινήθηκε προεκλογικά και κυβερνάει μετεκλογικά σαν το εκκρεμές από θέσεις «Λαϊκής Δεξιάς» έως «Κοινωνικού Κέντρου» αποφεύγοντας (παρά τις παρεμβάσεις του κ.Μητσοτάκη) την αναφορά στο οικονομικό μοντέλο που πρόκειται να εφαρμόσει.

Επειδή όμως «το ψέμμα έχει κοντά ποδάρια», η διακυβέρνηση της χώρας με τα έργα της διαψεύδει τις προεκλογικές υποσχέσεις με πολύ γρήγορο (πρωτοφανή) ρυθμό. Οι δημόσιες διαφωνίες μεταξύ υπουργών, οι συγκρούσεις στελεχών της κυβέρνησης και του κόμματος και η απαξίωση κυβερνητικών στελεχών είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Συχνά αποτελούν έκφραση προσωπικής ευθιξίας ή αμυντική τακτική των παραγόντων της κυβέρνησης ή του κόμματος (που μετά από τα τόσα χρόνια στην αντιπολίτευση έχει αποκτήσει κοινωνική βάση) με σκοπό την αποποίηση ευθυνών από τις κυβερνητικές αποφάσεις και (μή) ενέργειες.

Οι κυριότερες όμως συνέπειες αυτής της «αποκαθήλωσης» του κοινωνικού προσωπείου της κυβέρνησης της Ν.Δ. είναι οι αντιδράσεις και κινητοποιήσεις των κοινωνικών ομάδων ή τάξεων που «πίστεψαν» και στήριξαν τη νέα κυβέρνηση. Τώρα την καλούν να υλοποιήσει τις προεκλογικές της εξαγγελίες, με τα ίδια αποτελέσματα. Οι συμβασιούχοι, όχι μόνο δέν μονιμοποιούνται αλλά απολύονται, την ίδια στιγμή που γίνονται νέες προσλήψεις με το ίδιο σύστημα. Οι αγρότες βλέπουν τους ίδιους βουλευτές, που παλιότερα ανέβαιναν στα τρακτέρ, να επικαλούνται, ως κυβερνητικά στελέχη σήμερα, την κοινοτική «νομιμότητα» για να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις. Η επίρριψη των ευθυνών στις προηγούμενες κυβερνήσεις δέν επαρκεί, όχι μόνο γιατί πριν μερικά χρόνια υπήρξε στήριξη του εισοδήματος με άτυπο δάνειο από την ΑΤΕ, αλλά και γιατί η κυβέρνηση μέχρι τώρα μόνο μια μάχη έδωσε στην ευρωπαϊκή ένωση και πέτυχε την καταρράκωση του κύρους της χώρας με την δήθεν «απογραφή».

Η κοινωνία έχει το δικό της τρόπο να δοκιμάζει, να πιέζει, να διεκδικεί και τελικά να επιδοκιμάζει ή να αποδοκιμάζει την κάθε κυβέρνηση. Είναι σίγουρο ότι μετά τους αγρότες θα ακολουθήσουν οι συνταξιούχοι και οι εργαζόμενοι που ακόμα περιμένουν την υλοποίηση των εξαγγελιών. Είναι επίσης σίγουρο ότι θα απογοητευθούν και θα «αποσύρουν» την εμπιστοσύνη προς την κυβέρνηση. Η δημοσιοποίηση σκανδάλων σε διάφορους χώρους μπορεί να αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη, μπορεί να διευκολύνει την κυβερνητική παρέμβαση στους χώρους αυτούς, δέν μπορεί όμως να λύσει τα προβλήματα της χώρας. Αντίθετα, απαξιώνει τους κοινωνικούς θεσμούς και πριμοδοτεί αντιλήψεις αντιδημοκρατικές και επικίνδυνες για το μέλλον.

Το ΠΑΣΟΚ, ως ο κορμός της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης, έχει χαράξει ένα δρόμο δύσκολο, αλλά αναγκαίο. Η πολύχρονη διακυβέρνηση είχε ως συνέπεια πολλά ζητήματα να μήν συζητιούνται, να μήν παράγεται πολιτική και να μήν υπάρχει σύνδεση με τους πολίτες. Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που γίνεται τόσο εκτεταμένος διάλογος για όλα τα θέματα, με αφορμή το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Στόχος είναι η συνάντηση με την κοινωνία, η αλληλοτροφοδότηση θέσεων και απόψεων, και όχι η ψηφοθηρική συνθηματολογία ή η συγκρότηση ενός κινήματος διαμαρτυρίας. Με δεδομένες τις αντιφάσεις της κυβέρνησης, όσο θα αναγκάζεται να υιοθετεί τις φιλελεύθερες πολιτικές, η αντιπολίτευση υψηλών τόνων θα είναι όλο και πιο εύκολη, αλλά όχι αρκετή. Γιατί η απαξίωση των θεσμών και της πολιτικής, που καλλιεργείται έντεχνα («όλοι ίδιοι είναι», πολιτικοί, δημοσιογράφοι, δικαστές, ακόμα και οι κληρικοί), εξυπηρετεί τις δυνάμεις της συντήρησης και όχι τις δυνάμεις της αλλαγής.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι οι κοινωνικές δυνάμεις που επέτρεψαν στη Ν.Δ. να κυβερνήσει, αποδοκιμάζοντας πρακτικές και πολιτικές των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, να ξαναβρούν σ'αυτό την πολιτική τους έκφραση. Γιατί δέν μάς αρκεί να αποτελέσουμε μια εναλλακτική λύση διακυβέρνησης στην λογική του «μή χείρον βέλτιστον». Η μόνη μας φιλοδοξία είναι να αποτελέσουμε και πάλι τον φορέα για μια προοδευτική και ρεαλιστική πρόταση εξουσίας με νέο σχέδιο ανάπτυξης, ένα νέο σχέδιο κοινωνικής δικαιοσύνης. Το ΠΑΣΟΚ έχει την εμπειρία της διακυβέρνησης, πρέπει όμως να την μετεξελίξει σε ένα νέο όραμα, όπου η λαϊκή συμμετοχή, η συμμετοχή του πολίτη, θα δώσει τον σύγχρονο πολιτικό προσανατολισμό.

Στην πορεία αυτή, το συνέδριο θα είναι η αρχή

04/02/2005